Rodzaje i zastosowanie przepustnic wentylacyjnych

Przepustnice stanowią jeden z istotnych komponentów instalacji wentylacyjnych. Zadaniem tych elementów jest regulacja oraz odcinanie dopływu powietrza – dzięki temu można uzyskać jego odpowiedni bilans, czyli rozłożenie ciśnień między nawiewaną a wywiewaną strugą powietrza. W niniejszym wpisie dokładnie przyglądamy się przepustnicom wentylacyjnym – wyjaśniamy ich zastosowanie oraz przedstawiamy podstawowy podział.

Czym są przepustnice wentylacyjne?

Przepustnice wentylacyjne to komponenty, które razem z kanałami i kształtkami tworzą rurociągi wentylacyjne odpowiedzialne za dystrybucję powietrza w danym obiekcie. Przepustnice odpowiadają przede wszystkim za odcinanie oraz regulowanie przepływu powietrza. Aby element mógł jednak należycie spełnić swoje zadania, to powinien być dobrany do charakterystyki konkretnej instalacji – decydując się na konkretny model przepustnicy należy zwrócić uwagę na m.in. przeznaczenie przestrzeni, skład chemiczny i prędkość powietrza czy pożądany sposób sterowania (zmiana położenia przepustnic może być dokonywana ręcznie lub w pełni automatycznie).

Konieczność montażu przepustnic wynika z ustawy dotyczącej warunków technicznych budynku, a dokładniej rozdziału 6., który jest poświęcony kwestii wentylacji oraz klimatyzacji. Zgodnie z przytoczonym dokumentem, instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny być wyposażone w przepustnice pozwalające na regulację systemu, a także odcięcie dopływu powietrza zewnętrznego i wypływu powietrza wewnętrznego. Warto dodać, że takie wymagania nie dotyczą instalacji mechanicznej wywiewnej, która jest tymczasowo wykorzystywana w roli wentylacji grawitacyjnej.

W jakim celu stosuje się przepustnice wentylacyjne?

Dzięki zastosowaniu przepustnic wentylacyjnych można sterować dystrybucją powietrza, uzyskując tym samym jego oczekiwany bilans. W zależności od potrzeb element pozwala na całkowite odcięcie dopływu powietrza, regulację jego przepływu, a nawet wymuszenie ruchu w określonym kierunku (do tego celu wykorzystuje się specjalną konstrukcję z płaszczyzną zastawkową lub motylkową, która pozwala na przemieszczanie się strumienia powietrza tylko w jedną stronę). Jak wspominaliśmy już wcześniej, sterowanie ułożeniem przepustnic wentylacyjnych może następować ręcznie lub poprzez zastosowanie zautomatyzowanych systemów – wszystko zależy od tego, na jaki zdecydujemy się model.

Jakie wyróżniamy rodzaje przepustnic?

Podstawowy podział przepustnic wyróżnia wersje odcinające oraz regulacyjne. Pierwszy typ jest wyposażony w specjalne uszczelnienie piór, które pozwala całkowicie zablokować przepływ powietrza w przewodzie wentylacyjnym. Z kolei urządzenia regulacyjne, jak wskazuje sama nazwa, służą do regulacji oraz ograniczania strumienia. Ten rodzaj przepustnic jest pozbawiony uszczelek, przez co nie odcina przepływu nawet przy całkowitym zamknięciu.

Równie często spotyka się podział ze względu na liczbę łopatek, czyli ruchomych paneli osadzonych w ramie. Przepustnice jednopłaszczyznowe są wyposażone w tylko jedno pióro, najczęściej wykonane z pojedynczego arkusza blachy. Taka konstrukcja sprawia, że element zachowuje dużą powierzchnię efektywną nawet przy pełnym otwarciu, a przy okazji odznacza się mniejszymi oporami przy sterowaniu, ponieważ nie ma konieczności przenoszenia napędu na inne pióra. Sporym minusem tego rozwiązania jest jednak jego ograniczony wymiar, które może wynosić maksymalnie 500 mm.

W przypadku przepustnic wielopłaszczyznowych występuje zestaw składający się z kilku łopatek. Tylko jedno z piór jest napędzane, z kolei za przenoszenie ruchu obrotowego na pozostałe panele odpowiada system kół zębatych lub specjalnych dźwigni połączonych ze sobą cięgnami.

Warto wspomnieć również o tym, że przepustnice wentylacyjne są wykonywane z rozmaitych materiałów. Ten element produkuje się najczęściej z blachy nierdzewnej, blachy ocynkowanej lub aluminium. Przepustnice możemy podzielić także ze względu na ich kształt – należy tutaj wymienić modele okrągłe, prostokątne, kątowe oraz soczewkowe.